Help je puber met plannen. Maar hoe dan?

Plannen en een puber: het kan goed gaan hoor, maar vaak blijkt het niet zo’n hele beste combinatie. Wat helemaal geen onwil hoeft te zijn, trouwens, maar gewoon nog een stapje te moeilijk voor die puberhersens. Waarom is plannen voor veel tieners ingewikkeld en wat kan jij doen om ze te helpen?

Het puberbrein

Een puberbrein is in ontwikkeling. Dat wist je waarschijnlijk ook wel. Nu mag je het woord ‘puber’ in dit opzicht een beetje heel erg rekken, want dat brein is zelfs tot minimaal de 25^e verjaardag nog in ontwikkeling. Hierbij onderscheiden we 3 niveaus. Zowel cognitief, emotioneel als sociaal is het brein volop in beweging. Nu is ieder kind anders, dus kijk vooral goed naar je zoon of dochter. De één zal prima kunnen plannen als het net naar de middelbare school gaat, terwijl de ander er zelfs in het examenjaar van 6 Vwo er nog niets van bakt. Boos worden is eigenlijk niks anders dan de frustratie van je kind nog groter maken. Probeer te helpen! Dat helpt je kind én het geeft minder spanning in huis! Word jij ook alleen maar gelukkiger van.

Waar een puber vaak moeite mee heeft

Plannen, vooruitdenken, organiseren, bedenken wat prioriteit heeft: zaken die voor een puberbrein nog net een stap te ver kunnen zijn. Altijd te laat komen, huiswerk of schoolspullen vergeten en o ja, ik heb morgen nog een toets…: vaak is het helemaal geen onwil, maar gewoon het nog niet kunnen overzien. Daarnaast zijn pubers extra gevoelig voor wat anderen van ze denken. Kritiek wordt heel persoonlijk opgevat. En zoiets als anticiperen is vaak ook nog erg moeilijk.

Wat een puber juist wel kan

Pubers zijn nog niet vastgeroest in allerlei gewoonten, waardoor ze in staat zijn om op geniale oplossingen te komen. Ze zijn oud genoeg om in te zien waar ze goed in zijn en leren snel. Ze zien minder snel gevaar of moeilijkheden (wat natuurlijk zowel positief als negatief kan zijn…) waardoor ze dus prima in staat zijn om de dingen op een andere manier aan te pakken.

Helpen met plannen

Je kunt ervoor kiezen om deze twee feiten mee te nemen bij het helpen van je kind. Loopt hij altijd tegen van alles aan? Praat er eens met hem over en laat hem zelf ook oplossingen bedenken. Zelf een oplossing vinden voelt toch altijd nog beter dan de wil van je pa of moe op moeten volgen… Uiteraard zijn er meer manieren.

Maak een duidelijk schema

Help je kind een goed schema te maken. Ga hier op een handig tijdstip samen voor zitten. Plan bijvoorbeeld voor een week zijn huiswerk in. Let ook op eventuele proefwerkweken als je kind hier ruim op tijd mee moet beginnen. Plan in dit schema ook andere activiteiten in, zodat hij of zij niet in de clinch ligt met huiswerk en clubjes.

Leg uit waarom een planning maken helpt

Je kind zal er eerst waarschijnlijk helemaal niet aan willen: een schema of planning maken. Maar gaandeweg zullen ze het gemak ervan gaan inzien. Leg je kind goed uit wat de voordelen zijn van een planning, zoals:

Het geeft rust omdat alles op je schema staat. Je hoofd loopt dus niet om met ‘ik moet nog dat en nog dat doen’

Handige indeling qua leren zodat je niet alles tegelijk op het laatste moment moet doen

Tijd voor sporten en andere activiteiten zijn ook ingepland. Dus je zult niet zo snel iets moeten overslaan omdat je nog huiswerk moet doen

Door deze rust/planning kan je je beter concentreren op wat je nú moet doen

Betere verspreiding van het huiswerk waardoor je lekkerder werkt

Op de basisschool al beginnen

Jong geleerd is oud gedaan, zeggen ze. Leer ze dan ook al jong om een planning te maken. Zo leren ze dat zelf dus ook al en heb je kans dat ze er minder tegenaan schoppen als jij op de middelbare school opeens met een planning maken aan komt zetten!

Heb vertrouwen in je kind

Kan je kind al prima zelf zijn huiswerk plannen? Wees dan ook zo wijs om hem het vertrouwen te geven dat hij dat inderdaad goed doet. Een goed rapport? Prima, laat het hem dan ook gewoon op zijn eigen manier doen!

Voorkom te perfect willen zijn

Helpen is een groot goed. Maar stap niet in de valkuil dat je kind gaat denken dat het perfect in alles moet zijn! Iedereen vergeet weleens iets en iedereen maakt dingen weleens minder goed. En zit je niet op school om te leren? En dat doe je nu eenmaal met vallen en opstaan! Leer je kind dat je best doen goed genoeg is! Leg de lat niet te hoog, zo hou je leren ook nog een stuk leuker. Wat alleen maar beter is! Een hekel krijgen aan leren, faalangst ontwikkelen: het is nu niet bepaald wat je voor je kind moet willen!

Plan ontspanning in

Uren achter elkaar leren is niet goed en er blijft ook gewoon minder hangen dan kortere tijden achter elkaar leren. Daarnaast is ontspanning ook gewoon even lekker. Plan dus niet te lange tijden achter elkaar in en heeft je kind echt moeite met leren? Dan zou je die ontspanningstijden ook kunnen gebruiken als doorzetmomenten. Even een lekker hapje of iets anders wat je kind echt fijn vindt. Om daarna weer met frisse tegenzin verder te gaan…

Meer informatie

Examentips voor pubers: zó gaat je kind het zeker redden!
Zo kun je extra stress vermijden tijdens de examenperiode!
Pimp je agenda tot een kleurrijke weerspiegeling van jezelf!
Rare tijden voor examenleerlingen, hoe kan je ze helpen?
Voorbereiding op het examen, hoe doe je dat?
Piekerende puber. Wat doe je als ouder?
Eerste hulp bij lastige pubers
Studeren: Mijn puber weigert te leren!
Begeleiding van je kind bij zijn studiekeuze
Studiefinanciering. Wat zijn de regeltjes?

Bronvermelding

Tekst: Wil Cats
Stockfoto: 123rf.com