Hoe maak je een vogelvriendelijke tuin?

Als ik nu naar buiten kijk en de zon over de wereld zie stralen, maak ik me niet direct zorgen over de dieren buiten. Toch is dat niet helemaal terecht, want zoveel eten is er op dit moment niet voor ze te vinden. Gelukkig ontvingen wij van Landal Greenpark een prachtig pakket voor een vogelvriendelijke tuin, waar de vogels in onze tuin ongetwijfeld heel blij mee gaan zijn. Niet alleen met het eten (zaden en vetbollen) maar in het pakket zat ook een prachtig voederhuisje én een insectenhotel.

Niet zoveel eetbaars te vinden

Vandaag schijnt weliswaar de zon en dan is het heerlijk vertoeven, maar zodra hij ondergaat voel je direct de temperatuur zakken tot rond het vriespunt. Dat merk je bijvoorbeeld aan de ramen van je auto, die je in de vroege ochtenduren eerst moet schoon krabben. Maar of de zon nou wel of niet schijnt, of het nou sneeuwt of regent, in de natuur is er op dit moment niet zoveel eetbaars te vinden. De vogels in je tuin kunnen daarom best een opkikkertje gebruiken! Inmiddels hebben het voederhuisje en het insectenhotel een mooi plekje in onze tuin gekregen.

Maak van je tuin een vogelvriendelijke tuin

Wil jij ook wakker worden met het getjilp van vogels in de tuin, tover dan je tuin om in een vogelvriendelijke tuin. Vogels zoeken in je tuin een veilig plekje om straks misschien een gezin te stichten. Zelfs de kleinste tuin kan een perfecte gastheer zijn voor papa en mama vogel. Lijkt het je wat om je tuin als kraamplek voor broedende vogels aan te bieden? Kijk dan eens naar deze checklist om van je tuin, een vogelvriendelijke tuin te maken.

• Zorg dat er voldoende voedsel in de tuin is (fruit, insecten).
• Is er een drinkbakje met (schoon) water?
• Heb je een voedertafel met seizoensgebonden vogelvoeding (zaden, vetbollen)?
• Is er voldoende beschutting om te kunnen schuilen?
• Heb je een goede nestkast, voldoet deze aan de juiste maten en heb je deze op de juiste plek gehangen?
• Is er voldoende materiaal te vinden in je tuin om een nestje te maken? Bijvoorbeeld kleine takjes.

Wat is een insectenhotel?

Vogels eten niet alleen zaden of vruchten, maar ze eten ook insecten. Om ervoor te zorgen dat er zoveel mogelijk insecten in je tuin rondvliegen, kun je een insectenhotel ophangen. Een insectenhotel is een constructie die onderdak kan geven aan insecten. Deze hotels zijn er vooral op gericht om insecten te laten overwinteren. Vooral lieveheersbeestjes en vlinders maken hier gebruik van, maar ook bijen en wespen.

De vorm en standplaats van de insectenhotel zijn bepalend voor welke insecten je uiteindelijk gaat aantrekken. Voor je aan de slag gaat met je hotel, is het dus zinnig om je even te laten informeren. Het insectenhotel moet opgehangen worden op een zonnige plek richting zuiden en met veel bloemen in de omgeving. Er komen geen bijen en andere insecten af op hotels gericht op het noorden of hangend in de schaduw of onder bomen. Een hotel gaat een jaar of twee of drie mee en wordt dan minder geschikt door schimmels en scheuren.

Er zijn kant-en-klare insectenhotels te koop, maar als je een beetje handig bent, kun je er natuurlijk ook zelf eentje maken. Zorg er dan wel voor dat je goed weet waar je mee bezig bent, want bij de maak van je hotel moet je met een paar dingen rekening houden:

• Gebruik hardhout zodat het hotel minder gevoelig is voor intrekkend vocht.
• De diameter van de boorgangen en stengels moet tussen de 2 en 9 mm dik zijn en glad van binnen.
• De diepte van de boorgang moet lang zijn, zodat er meerdere nestcellen achter elkaar gelegd kunnen worden.
• Zorg ervoor dat de gaten of stengels aan de achterzijde dicht zijn (geen doorgang dus).
• Hang het insectenhotel onder een waterdicht afdak, zodat hij droog hangt.

Het vogelhuisje

Als je broedende vogels in de tuin wilt hebben, heb je ook een plek nodig waar ze dit kunnen doen. Dit kan met een vogelhuisje. Je helpt op die manier mee aan de instandhouding van de vogelpopulatie, plus het is natuurlijk hartstikke leuk in de tuin! Meer vogels in de tuin heeft echter meer voordelen, het betekent ook een natuurlijk middel om de eikenprocessierups tegen te gaan. Vogels zijn namelijk dol op deze rups, dus zullen ze de rupsen met huid en haar opeten als hij hem ziet. Vooral de Koolmees lust er wel pap van!

Er bestaat niet één perfect vogelhuisje voor alle vogels, vergeet dus maar een one-size-fits-all-vogelhuisje. Nope, die is er niet. Iedere vogelsoort heeft zo zijn eigen wensen. Zo wil een Pimpelmees een invliegopening van 28 mm en heeft een Koolmees liever wat meer ruimte om binnen te vliegen. Als je dus zelf een vogelhuisje wilt maken, is het handig hier rekening mee te houden. Koop je een kant-en-klare dan staat dit als het goed is in de beschrijving. Met deze maten voor de invliegopening moet je rekening houden:

28 mm Pimpelmees
32 mm Koolmees
34 mm Mus
45 mm Spreeuw
80 mm Kauw

Het Roodborstje en de Merel hebben liever een half open nestkastje. Overigens hebben vogels ook nog wel wat noten op de zang over het formaat van de woning. Mussen vinden het gezellig om met elkaar in een soort mussenflat met elkaar te keuvelen, terwijl de Koolmees graag een eigen woning heeft met een binnenmaat van 12 x 12 x 26 centimeter. Net als de Pimpelmees trouwens, maar ja, die wil dan weer een kleinere invliegopening.

Bedenk dus voor de aanschaf of voor je aan de slag gaat met hout en spijkers, welk vogeltje je het liefst in je tuin wilt laten broeden, want het luistert nogal nauw.

Het voederhuisje

Een voederhuisje is natuurlijk weer wat anders dan een vogelhuisje. Het één is om te broeden, de ander om vogels te voeren. Een voederhuisje luistert wat minder nauw dan een broedhuisje en moet vooral bescherming bieden tijdens het eten. Bijvoorbeeld wat hoger van de grond, zodat de katten er niet bij kunnen en zo open mogelijk, zodat vogels makkelijk af- en aan kunnen vliegen.

Waarom zou je vogels voederen?

In de winter zitten de insecten veelal verstopt en zijn de bessen en het andere fruit al van de bomen gevallen. Het wordt steeds moeilijker om eten te vinden, vooral omdat er in onze steden nauwelijks nog natuur is. Juist in de kou van de winter hebben vogels extra energie nodig om hun lichaamstemperatuur op peil te houden. Van december tot april kun je ze het beste voorzien van vetrijke producten zoals vetbollen, pindaslingers of pindakaas. In het voorjaar kunnen het wat meer kalkrijke en eiwitrijke producten zijn, aangevuld met zaden en fruit.

Er zijn een paar dingen waar je rekening mee moet houden. Geef de vogels liever geen voedsel waarin zout verwerkt zit (brood) en liever ook geen boter (laxerend). Let er in de winter ook op dat de voeding niet bevriest, hierdoor kun je het beste een hele appel buiten leggen en niet in stukjes gesneden.

Het beste is per seizoen rekening te houden met de specifieke voedingswensen van vogels:

Lente

Strooivoer met wat meer kalk en eiwit, zoals meelwormen en fijngestampte eierschalen (er moeten immers eieren gelegd worden).

Zomer

Probeer zoveel mogelijk insecten naar je tuin te lokken door bloeiende planten te plaatsen en insectenhotels op te hangen.

Herfst

Als het koud begint te worden kun je pindaslingers ophangen en vetbollen neerleggen.

Winter

Doordat het nu zo koud is, hebben vogels extra energie nodig om hun lichaamstemperatuur op peil te houden. Ze kunnen dus wel wat extra vet en eiwitten gebruiken. Het beste kun je ze nu vetbollen geven, pindaslingers en pindakaas. Heb je toevallig een kokosnoot in huis? Van een halve kokosnoot worden vogels ook blij.

Heb jij al een vogelvriendelijke tuin?

En hoe zit het met jouw tuin? Heb jij al een vogelvriendelijke tuin? Ik ben benieuwd welke maatregelen jij hiervoor hebt getroffen. Wellicht heb je leuke aanvullende ideeën en wil je dit met ons delen? Bij ons vliegen de Koolmeesjes en Roodborstjes inmiddels af en aan om te smullen van al die lekkernijen die inmiddels bij ons in de tuin hangen!

Meer informatie

Grondspots plaatsen in de tuin: onze gouden tips
Zo maak je de tuin winterklaar!
Hoe maak je een vogelhuisje voor in de tuin?
Dit heb je nodig voor het ultieme buitenleven
Je tuin zomerklaar in zes stappen? Zo doe je dat!
Een zwembad in de tuin
Kindvriendelijke tuin inrichten: tips en voorbeelden

Bronvermelding

Tekst: Marion Middendorp
Stockfoto: 123rf.com