Kinderarbeid

12 juni is het Internationale dag tegen kinderarbeid. Deze dag is speciaal in het leven geroepen om aandacht te vragen voor het stoppen van kinderarbeid. Eigenlijk zou deze dag volstrekt overbodig moeten zijn. Helaas is kinderarbeid nog steeds aan de orde van de dag en het is zeker niet ‘de-ver-van-je-bed-show’.

Alleen goedkope kleding is een misvatting

Sta jij er weleens bij stil, wanneer je een sexy rokje ziet hangen in de winkel? Of een kekke broek? En dan bedoel ik vooral of je je wel eens afvraagt hoe dat kledingstuk is gemaakt en onder welke omstandigheden. Dat stukje stof vertelt soms meer dan alleen de kleur, de maat of dat vette model.

Zo af en toe hoor je wel iets over kinderarbeid, maar hoe kun je nou weten of er kinderarbeid achter de producten zit die je koopt? Er hangt geen kaartje aan met de tekst: “Dit is door kinderhandjes gemaakt.’ En het is absoluut een misvatting dat het altijd om goedkope kleding gaat. Ook achter de duurdere merken kan kinderarbeid schuilgaan. Lastig te ontdekken dus en daarom zo belangrijk om er even bij stil te staan.

Gevaarlijke omstandigheden

Wereldwijd werken 168 miljoen kinderen als kindarbeider, waarvan 85 miljoen kinderen onder gevaarlijke omstandigheden. Sommige mensen denken dat het gerechtvaardigd is, omdat die mensen daar anders geen inkomen hebben. Het harde werken is echter schadelijk voor de ontwikkeling van kinderen, zowel geestelijk als lichamelijk. Dat valt nooit goed te praten. En zolang wij die producten blijven kopen, zal er voor deze kinderen nooit iets gaan veranderen.

Landen waar kinderarbeid nog voorkomt zijn onder andere: Azië, Afrika, Latijns-Amerika, Cariben, Midden-Oosten. Meestal is dit in de landbouw, maar ook een groot deel werkt in dienstverlening en een klein deel in de industrie. Het meest schrijnende is de seksuele uitbuiting en vergeet ook niet de inzet van kindsoldaten bij oorlogen. Je kunt je het amper voorstellen en toch gebeurt het.

Slechte economische omstandigheden

De grootste oorzaak voor kinderarbeid zijn slechte economische omstandigheden. Wanneer de uurlonen van de ouders veel te laag zijn om rond te komen, dan voelen ouders zich gedwongen de kinderen mee te laten werken. Helaas kan je dit als consument niet altijd voorkomen door duurdere kleding te kopen, omdat ook de duurdere kledingmerken hun kleding af kunnen nemen bij fabrieken die tegen te lage prijzen produceren.

Wat kun je doen?

In Nederland houden diverse organisaties zich bezig met de bestrijding van kinderarbeid. Als consument is het heel lastig om te weten of de producten die je koopt, gemaakt zijn door kinderhanden of niet. Ook achter producten die niet door kinderen gemaakt zijn, kan behoorlijk wat leed zitten. Het gaat dan om te lage lonen en slechte (maar zelfs ook gevaarlijke) arbeidsomstandigheden voor volwassen werknemers.
Gelukkig zijn er speciale hulporganisaties die zich bezighouden met de bestrijding van kinderarbeid, zoals Amnesty, Compassion of Unicef. Je zou deze financieel kunnen steunen.

Om een signaal af te geven of een statement te maken kun je ook bij je favoriete winkel of kledingmerk, gerichte vragen stellen over de oorsprong van de kleding. Of je kunt op zoek gaan naar winkels die hun eigen kleding maken.

Fair trade

Er zijn gelukkig steeds meer ‘fair trade’ producten te koop. Als je daarvoor kiest dan ben je iets duurder uit, maar weet je ook zeker dat er geen mensen (en dus ook kinderen) voor zijn uitgebuit. Het fair trade keurmerk wordt ook steeds meer toegepast op kleding. Fair trade waakt ervoor dat het producent een minimumprijs krijgt dat de kosten dekt, waardoor de werknemers onder normale omstandigheden kunnen werken. Hongerlonen, gevaarlijke omstandigheden en kinderarbeid zijn uitgesloten als je een fair trade product koopt.

Uit China e.d.

Met de opkomst van internet worden er ook steeds meer producten direct aangeschaft in China via diverse webwinkels, zoals bijvoorbeeld Aliexpress of Wish. De mogelijkheid bestaat dat ook hier kinderarbeid achter zit. Het is voor ons niet goed te achterhalen hoe de werkomstandigheden precies zijn en dat is dus wel iets om bij stil te staan, want ook in China komt nog steeds kinderarbeid voor.

Minimale leeftijd

In Nederland is de minimale leeftijd om te mogen werken in principe 16 jaar, met de uitzondering dat kinderen vanaf 13 jaar een licht baantje mogen hebben, zoals een krantenwijk lopen of een enkele keer babysitten. Maar ook hier gebeurt het dat kinderen al onder die leeftijd aan het werk zijn. Het gaat dan om zo’n 10.000 kinderen in de leeftijd van 12 jaar die minimaal 12 uur per week werken. Er zijn ook zo’n 9000 kinderen in de leeftijd van 13 en 14, die al 20 uur per week werken, ook dat valt onder kinderarbeid, omdat het teveel uren zijn voor een kind van die leeftijd.

Denk aan werk zoals bijvoorbeeld, vakkenvuller, babysitter, maar ook op boerderijen en zelfs in fabrieken kunnen zulke jonge kinderen werkzaam zijn. Voor modellenwerk voor kinderen onder de 13, gelden andere regels. Hier kan een vergunning voor worden aangevraagd.

En in hoeverre is het kinderarbeid wanneer een influencer haar kinderen inzet om bepaalde producten te promoten? Fysiek weliswaar niet het zwaarste werk, van een foto of video-opname merkt het kind misschien niet eens iets, maar vaak zijn de kinderen nog te klein om toestemming te geven of hun mening te ventileren. Maar hoe staan zij er over een paar jaar tegenover dat hun foto’s zo vaak op internet te zien zijn. Voor modellenwerk gelden speciale regels, maar hoe zit dit als het je eigen kinderen betreft? De wetgeving loopt daar nog op achter, daarom is het juist zo belangrijk dat je hier zelf goed over nadenkt. Wij zijn immers verantwoordelijk voor ze.

Sta er gewoon eens bij stil

Om al deze dingen is het belangrijk dat deze dag er is om af en toe ons af te vragen wat wij er zelf aan doen om kinderarbeid zoveel mogelijk te voorkomen. Want verdient ieder kind niet een fijne, onbevangen jeugd, waarin hij kan spelen en de wereld kan ontdekken? Of gunnen we dat alleen ons eigen kinderen? De aarde is echt niet zo groot, we vliegen overal naar toe. Zo ver van ons bed is het immers niet.

Meer informatie

Kinderarbeid in Nederland komt niet voor. Oh nee?
Kinderen en social media. Vanaf welke leeftijd?
Babymodel – Mijn baby als model, hoe regel je dat?
Kinderarbeid komt in Nederland niet voor. Oh nee?

Bronvermelding

Tekst: Martine
Stockfoto: 123rf.com