Mazelen, een zeer besmettelijke infectieziekte. Hoeveel kwaad kan het?
Je hebt vast wel eens van de mazelen gehoord, het is immers een veel voorkomende kinderziekte. Mazelen is een besmettelijke infectieziekte. In Nederland worden de meeste kinderen tegen mazelen ingeënt. Het vaccin zit in de BMR-vaccinatie en wordt aangeboden aan kinderen van 14 maanden en van 9 jaar. Dit vaccin beschermt ook tegen bof en rodehond.
Hoe wordt je besmet?
Het virus zit vooral in de neus, mond en keel. Het wordt overgedragen door druppeltjes vocht die worden uitgeademd of worden verspreid door niezen en/of hoesten door iemand die besmet is. De tijd tussen het besmet raken en ziek worden is 7 tot 14 dagen. Meestal is het 10 dagen. Mensen kunnen elkaar al besmetten vanaf 4 dagen vóór de vlekjes beginnen. Ze blijven besmettelijk tot 4 dagen nadat de vlekjes verschenen.
Symptomen van de mazelen
Het begint met koorts, hoesten, oogontstekeing en neusverkoudheid. Na zo’n twee tot vier dagen ontstaan er rode vlekjes. Als je pech hebt kan het virus ook een middenoorontsteking veroorzaken en diarree. In de meest ernstige gevallen kan het longontsteking veroorzaken, stuipen of hersenontsteking. Gelukkig komt dat niet zo vaak voor.
Grote uitzondering
In zeer zeldzame gevallen veroorzaakt mazelen een hersenontsteking die gemiddeld pas 7 jaar na de ziekte begint, en altijd fataal is. Jonge kinderen, volwassenen en personen met een verminderde afweer, hebben een groter risico ernstig ziek te worden als zij de ziekte oplopen dan gezonde kinderen op de basisschoolleeftijd.
Wie kan de mazelen krijgen?
Iedereen die het nog nooit heeft gehad kan de ziekte krijgen, dus ook als je een vaccinatie hebt gehad. Alleen komt dat wat minder voor. Heb je ze eenmaal gehad? Dan krijg je nooit meer de mazelen.
Wat zijn de risico’s?
De kans om te overlijden bij patiënten met mazelen is in Nederland kleiner dan 1 op de 1000 gevallen. In ontwikkelingslanden sterven naar schatting zo’n 330 kinderen per dag deze kinderziekte.
Vóór de invoering van mazelenvaccinatie in Nederland in 1976 maakte vrijwel iedereen op de kinderleeftijd mazelen door. Er waren dan ook ieder jaar honderdduizenden patiënten in Nederland. Sinds de invoering van vaccinatie komt de ziekte veel minder voor, doorgaans rond de 10 gevallen per jaar.
Verhoogd risico
Er zijn mensen die erger ziek kunnen worden van de mazelen, zoals:
baby’s, mensen met een verminderd afweersysteem en zwangere vrouwen.
Zeer jonge kinderen (<1 jaar) en met name pasgeborenen van niet-immune moeders hebben een verhoogde kans op ernstige complicaties en sterfte.
Hoe lang duurt de ziekte?
Een kindje met mazelen geneest meestal na 7 tot 10 dagen.
Verzorging en behandeling
Om zoveel mogelijk besmetting te voorkomen, gebruik een papieren zakdoek die je gelijk na gebruik weggooit. Moet je hoesten? Hoest dan in de plooi van je elleboog. Was altijd je handen na niezen en hoesten.
Mazelen gaan meestal vanzelf over waardoor medicijnen niet noodzakelijk zijn. Heeft je kindje echter hoge koorts of ergere symptomen? Raadpleeg dan altijd de huisarts. Krijgt je kind middenoorontsteking van de ziekte, dan zal hij daar wel medicatie voor krijgen.
Als je kindje mazelen heeft, vertel het de leerkracht of peuterleidster. Zij kunnen in overleg met de GGD andere ouders informeren. Ouders kunnen dan letten op de klachten van mazelen bij hun kind.
Met de mazelen naar school?
De kans is groot dat je kindje zich een paar dagen te ziek voor school zal voelen. Als hij zich beter voelt, mag hij gewoon naar school. De ziekte is besmettelijk van 4 dagen vóór tot 4 dagen na het ontstaan van de huiduitslag, dus thuishouden helpt niet meer om verspreiding te voorkomen.
Mazelen en zwangerschap
Er zijn aanwijzingen dat zwangeren een verhoogd risico hebben op een ernstig beloop van mazelen. Het doormaken van mazelen tijdens de zwangerschap is niet geassocieerd met een verhoogd risico op aangeboren afwijkingen. Wel kan het doormaken van mazelen tijdens de zwangerschap in zeldzame gevallen leiden tot een spontane abortus of vroeggeboorte.
Meer informatie
Mazelen. Een onschuldige kinderziekte? Of toch niet helemaal?
Rodehond, een infectieziekte verzoorzaakt door het rubellavirus
De bof – Een virale kinderziekte (ook wel dikoor genoemd)
Wat is het Rijksvaccinatieprogramma?
10 Kinderkwaaltjes, voorkomen en genezen
Koorts. Waar is het goed voor en wat moet je er aan doen?
Vijfde ziekte, een veel voorkomende kinderziekte. Maar kan het kwaad?
Welke klassieke kinderziekten zijn er?
Huiduitslag bij je baby – Check de rode vlekkenwijzer
Bronvermelding
Tekst: Marion Middendorp
Stockfoto: 123rf.com