Zwangerschapsverlof, waar heb je recht op?
Nog een paar weken… dan wordt je kindje geboren! Thuis is bijna alles aan kant, er moeten slechts nog een paar dingen gebeuren. Je ruimt je bureau op, zegt je collega’s gedag en trekt de deur achter je dicht. Je zwangerschapsverlof is begonnen. Eindelijk rust!
Waarom zwangerschapsverlof?
Zwangerschapsverlof is voornamelijk bedoeld om uit te rusten, zodat je je goed kunt voorbereiden op je bevalling. Natuurlijk hoeft dit niet te betekenen dat je de hele dag op de bank ligt te dromen, maar je moet jezelf ook niet voorbij lopen. Blijf gewoon goed naar je lichaam luisteren en geef er vooral gehoor aan. Ben je moe? Neem dan even gas terug en rust even uit. Hoe fitter en uitgeruster je aan de bevalling begint, hoe sneller je daarna weer op de been bent.
Doordat je ’s nachts wat moeilijker slaapt, kun je best ’s middags even toegeven aan een middagdutje. Zo’n uurtje rust, kan wonderen verrichten!
Ook na de bevalling moet je goed naar je lichaam blijven luisteren. Laat je niet gek maken door verhalen over vrouwen die een paar dagen na de bevalling alweer van alles deden. Volg gewoon je eigen ritme, doe rustig aan, geniet van je kindje, neem de tijd voor alles en laat je lekker verwennen! Je voelt zelf goed genoeg wat jouw lichaam aankan en wat nog even teveel voor je is.
Wie komt ervoor in aanmerking?
Afhankelijk van je situatie kom je voor de volgende mogelijkheden in aanmerking:
Als je werknemer bent, kun je het zwangerschapsverlof aanvragen bij je werkgever. Je werkgever moet dit aanvragen bij de uitvoeringsinstelling. De uitvoeringsinstelling betaalt de uitkering aan de werkgever uit en jij krijgt gewoon je loon. In bepaalde gevallen keert de uitvoeringsinstelling wel direct aan de werknemer uit.
Voor zelfstandigen is er sinds 2008 een aparte regeling; de Zelfstandig en Zwanger-regeling (ZEZ-regeling). Dat geldt ook als je meewerkend echtgenote bent.
Als je werkloos bent en een WW-uitkering, Ziektewetuitkering of een arbeidsongeschiktheidsuitkering ontvangt, heb je ook recht op zwangerschapsverlof en bevallingsverlof. Je vraagt dit aan bij het Uitvoeringsinstituut werknemersverzekeringen (UWV).
Wie komt ervoor in aanmerking?
Er is een nieuwe uitkering: de Zelfstandig en Zwanger-regeling (ZEZ). Ben je zelfstandig ondernemer of zelfstandig beroepsbeoefenaar én zwanger, dan maak je kans op deze uitkering. Ook als echtgenote of partner van een ondernemer kom jein aanmerking.
De hoogte van de uitkering hangt af van je inkomsten in het voorafgaande jaar en is maximaal even hoog als het minimumloon. Als je vrijwillig verzekerd bent, krijg je alleen een ZEZ-uitkering als deze hoger is dan de uitkering uit de vrijwillige verzekering.
De ZEZ-uitkering duurt minimaal 16 weken. De uitkering kan ingaan tussen 6 en 4 weken vóór de dag na de uitgerekende datum. Je bent bijvoorbeeld uitgerekend op 19 januari. De dag na de uitgerekende datum is 20 januari. Je kunt je uitkering laten ingaan tussen 6 en 4 weken voor 20 januari, dus tussen 9 en 23 december.
Je kunt de uitkering ook op de dag van de bevalling laten ingaan in het geval je eerder dan 6 tot 4 weken voor de uitgerekende datum bevalt.
Na de bevalling heb je altijd recht op minimaal 10 weken uitkering.
Je vraagt de uitkering uiterlijk 2 weken voor de gewenste ingangsdatum aan bij het UWV.
Hoeveel krijg je betaald tijdens zwangerschapsverlof?
Als medewerker krijg je gewoon 100% van je dagloon doorbetaald.
Als zelfstandige bedraagt de ZEZ-regeling maximaal het wettelijk minimumloon. Als je in het jaar voor je bevalling ten minste 1.225 uur als zelfstandige heeft gewerkt, ontvang je de maximale uitkering (ter hoogte van het minimumloon). Werkte je in het jaar voorafgaand aan je bevalling minder dan 1.225 uur, dan is je uitkering lager. De hoogte van de ZEZ is dan afhankelijk van de winst in het voorafgaande jaar.
Als je werkloos bent en je ontvangt een WW-uitkering, ziektewetuitkering of arbeidsongeschiktheidsuitkering dan is de hoogte van je zwangerschapsuitkering gelijk aan je normale uitkering.
Hoe vraag je het aan?
Voor de aanvraag van het zwangerschapsverlof heb je in ieder geval een zwangerschapsverklaring nodig. Dit is een verklaring van een arts of verloskundige waarin onder andere de vermoedelijke datum van bevalling staat vermeld. Informeer je werkgever tenminste drie weken voor de gewenste ingangsdatum van het verlof.
Zodra de bevalling achter de rug is, heb je uiterlijk twee dagen de tijd om dit aan je werkgever te melden.
Als je geen werkgever hebt, moet je zelf contact opnemen met de uitvoeringsinstelling om de benodigde formulieren aan te vragen. Doe dit minimaal twee weken voordat je je verlof wilt laten ingaan. Het formulier kun je downloaden op www.uwv.nl.
Ook aan de uitvoeringsinstelling moet de bevalling binnen twee dagen gemeld worden.
Hoe lang duurt zwangerschapsverlof
Als je zwanger bent, heb je recht op zwangerschaps- en bevallingsverlof. In totaal bestaat dit verlof uit zestien weken. Je kunt zelf beslissen – binnen bepaalde richtlijnen – hoe je dit verlof gaat opnemen:
– aanvang verlof: vier tot zes weken voor de bevalling
– einde: tien tot twaalf weken na de bevalling
Neem je zes weken voor de uitgerekende datum je verlof op, maar wordt je kindje een week eerder geboren, dan heb je vijf weken zwangerschapsverlof gehad. Het bevalverlof wordt dan met een week verlengd. In alle gevallen hou je dus minimaal zestien weken verlof. Neem je zes weken voor de uitgerekende datum verlof op, maar wordt je kindje uiteindelijk pas een week ná de uitgerekende datum geboren, dan hou je nog steeds recht op tien weken na de bevalling en heb je dus een extra week verlof!
Verlof voor hem
Je partner heeft ook recht op een soort bevallingsverlof, alleen heet het bij hem ‘kraamverlof’ en het stelt lang niet zoveel voor. Hij krijgt twee vrije dagen. Als je dan bedenkt dat de meeste vaders in deze dagen ook nog jullie kindje moet aangeven bij de burgerlijke stand, blijft er wel heel weinig tijd over om te genieten. Een paar extra vakantiedagen zouden best welkom zijn.
Wist je dat…
Je op z’n vroegst pas 42 dagen na de bevalling weer mag werken? Ook al zou je vroeger willen, dan moet je toch nog even verplicht thuisblijven.
Als je zwangerschapsverlof wilt opnemen tijdens je ouderschapsverlof, je het ouderschapsverlof even kunt stopzetten of onderbreken. Je moet hiervoor een verzoeken indienen bij je werkgever, maar hij mag dit niet weigeren. Je mag het onderbroken ouderschapsverlof op een latere datum weer opnemen. Je behoudt dus wel het recht.
Interessante links
Meer informatie
Zwangerschapscursussen, wat is er allemaal mogelijk?
5x Zwangerschapsverlof – Wat doe je tijdens je zwangerschapsverlof?
Bronvermelding
Tekst: Marion Middendorp
Stockfoto: 123rf.com
