Fantasie, fictie, spel, leugens en werkelijkheid. Hoe houd je ze gescheiden?
Je kleine peuter vertelt je opeens in geuren en kleuren over een ander kindje, maar het kindje blijkt helemaal niet te bestaan. Wat doe je hiermee? Is dit wel normaal of is er nu iets aan de hand met je kind waar je je zorgen om moet maken?
Fantasie & fantasievriendjes
Zoals je misschien wel weet, is fantasie een heerlijk onderdeel van ‘kind zijn’. Fantasie is helemaal niet erg, sterker nog: het is juist heel gezond. Fantasie helpt je kind in zijn ontwikkeling. Hierbij kan je denken aan sociale vaardigheden en inzicht, maar bijvoorbeeld ook aan empathie. Je kindje oefent zo op een veilige manier en kan deze vaardigheden later in het echt tegenkomen en zo weten wat het moet doen. Fantasie kan helpen bij het verwerken van emoties. En dit lijstje kan nog veel langer worden, maar kortweg maakt fantasie het kind creatief en is een belangrijke vaardigheid.
Zijn fantasievriendjes zielig?
Een fantasievriendje is natuurlijk een verlengde van de fantasiewereld van je kind. Zielig? Absoluut niet! Je kind speelt zijn eigen verzinsels uit en het vriendje is er gewoon bij aanwezig. Eigenlijk geeft je kindje dus gewoon een inkijkje in zijn fantasiewereldje door jou over zijn vriendje te vertellen. Het vriendje zorgt zelfs voor zaken als de taalontwikkeling. Je kind zal zijn vriendje van alles willen vertellen, bijvoorbeeld, maar ook zal hij natuurlijk de fantasieverhalen moeten verzinnen (en al die leuke verhalen vertelt hij misschien wel aan jou). Zo oefent hij vanzelf in praten en verhalen vertellen.
Hoe ga jij om met fantasievriendjes?
Probeer zo relaxed mogelijk er mee om te gaan. Jouw kind zal waarschijnlijk heel goed weten dat het vriendje niet echt is, en dus is er voor hem ook een grens met wat normaal is. Maar natuurlijk vindt hij het prachtig als jij wel mee wilt spelen. Beetje aftasten, zo af en toe, misschien, maar maak je er niet te druk om. Zeg geen dingen als dat het stom is, of dat hij normaal moet doen. Zo kwets je je kind en geef je eigenlijk het oordeel dat fantasie slecht is. Wat het dus juist NIET is! Gun je kind zijn fantasiewereld en het bijbehorende kameraadje! Geniet van zijn spel en wees blij dat hij het met je delen wil!
Welke leeftijd hoort hierbij?
Vaak ontstaan dit soort ‘rollenspellen’ als je kind drie is en zijn fantasie verder ontwikkelt. Meestal zal het verdwijnen rond zijn zevende verjaardag. Het vriendje kan ook ontstaan bij spannende gebeurtenissen waarbij het een extra steun voor je zoon of dochter is. Maar ook dan zal het meestal vanzelf weer verdwijnen. Ook kan het vooral een experiment zijn rondom vriendschap en verdwijnt het zelfs al als de eerste echte vriendjes hun intrede doen.
Wanneer is een fantasievriendje normaal?
Als je kind klein is en het vriendje als een leuk spel ziet, is er dus niets om je zorgen over te maken. Gun je kind juist dit gezellige spel en bedenk dat fantasie juist heel goed is. Ook als je kind steun heeft aan het fantasiemaatje in moeilijkere situaties, hoef je je nog geen zorgen te maken. Het kan zelfs beter zijn dan dat het kind anders niet van jouw zijde durft. Zo doet het kind immers wel zelf de ervaring op!
De schuld afschuiven
Soms gebruiken kinderen hun vriendje als zondebok. Ze willen graag lief gevonden worden, maar doen ook wel eens stoute dingen (wie niet…). Ze beseffen echt wel dat hun ouders ook wel snappen dat zij het gedaan hebben en niet het niet-bestaande vriendje, maar het is voor hen een manier om met deze gevoelens om te gaan. Weten ze zelf hun gedrag beter onder controle te houden en zijn ze niet meer bang dat ze jouw liefde kwijtraken door iets wat ze doen, dan zullen deze afschuivingen ook vanzelf verdwijnen.
Grenzen stellen
Moet je dus alles maar accepteren? Ja en nee. Laat je kind lekker fantaseren, maar je hoeft natuurlijk niet te accepteren dat er geen stoel meer vrij voor je is omdat meerdere niet-bestaande vriendjes er plaats op hebben genomen. Nu kan je dit natuurlijk wel creatief oplossen. Gebruik dus zelf ook je fantasie en zeg maar dat het vriendje bij jou op schoot mag zitten (of zoiets). Ook kan je simpelweg de ‘orde’ bewaren door ook aan het vriendje dezelfde eisen te stellen als aan je kind. Een leuke oefening voor je eigen fantasiewereld dus, en ook voor jou is daar niets mis mee!
Wanneer moet je je wel zorgen maken?
Meestal is het dus niet nodig om je druk te maken over een fantasievriend. Vaak is het opeens zomaar over of het verdwijnt steeds meer naar de achtergrond. Het fantasiekindje moet natuurlijk niet echte vriendschappen in de weg gaan staan of je kind op een andere manier belemmeren in zijn functioneren in de echte wereld. In zo’n geval kan je natuurlijk wel advies inwinnen wat je hier mee aan moet. Maar over het algemeen is het niet meer dan normaal en dus niets om je zorgen over te maken. Wees maar gewoon blij dat je kind fantaseert en hier veel plezier en steun van/aan kan hebben!
Meer informatie
Magisch denken: de wereld volgens je peuter
Wat zijn eigenlijk beelddenkers? Hoe kun je ze herkennen?
Hoe breng je je kind empathie bij? En waarom is dit zo belangrijk?
Kleuterverliefdheid. Hoe serieus moet je dit nemen?
Fantasievriendjes, hoe serieus moet je het nemen?
Hoe stimuleer je eerlijkheid?
Hoog sensitief en introvert of extravert gedrag
Hoe stimuleer je eerlijkheid?
Bronvermelding
Tekst: Wil Cats
Stockfoto: 123rf.com
