Eerste Heilige communie, een Rooms Katholieke traditie

De christelijke initiatie bestaat uit drie sacramenten: het doopsel, het vormsel en de Eerste Heilige Communie. Iedere initiatie kent een eigen moment.

Rooms Katholiek

Ik kom uit een “Rooms Katholiek nest”. Mijn ouders hebben mij laten dopen, de Eerste Heilige Communie laten doen en uiteindelijk op mijn twaalfde het vormsel. Daarna lieten ze mij vrij en dat betekende voor mij dat ik het Katholieke geloof achter mij kon laten. Ik had er gewoon niet zoveel mee. Teveel oordelen naar mijn zin.

Tot de geboorte van mijn eerste zoon Nick*. Tijdens zijn korte leven hebben we hem laten dopen, terwijl hij in zijn couveuse een ongelijke strijd vocht met het leven. Zou er een God bestaan, dan zou zijn hulp in zijn strijd welkom zijn. Of een liefdevolle opvang wanneer hij eenmaal was gevlogen. Een paar jaar later hebben we ook Rocco laten dopen.

Kinderen begeleiden naar de Eerste heilige communie

Jarenlang heeft mijn moeder, met heel veel plezier, overtuiging en enthousiasme, kinderen begeleid naar de Eerste Heilige Communie. Ik denk dat het echt een droom (of wens) van haar was om ook haar enige kleinkind te begeleiden naar dit moment. Maar Rocco is eigenwijs en had niet zoveel met de verhalen uit de bijbel die zijn oma voorlas. Hij fluisterde wel eens in mijn oor: “Mam, ik luister wel naar de verhalen die oma voorleest, maar ik geloof ze niet zo…”

Hij bleef braaf luisteren, maar kon er verder niet veel mee. Mijn moeder drong verder ook niet aan, maar bleef er wel over vertellen. Ik heb Rocco altijd vrijgelaten in zijn keuze. Als hij iets met het geloof wil doen, krijgt hij daar uiteraard alle vrijheid in. Welk geloof het dan ook is. Hij is in ieder geval wel RK gedoopt, dus wie weet waar hij ooit nog voor gaat kiezen. Het is in ieder geval belangrijk dat het dan zijn eigen keuze is.

Wat is de Eerste Heilige Communie?

De eerste (Heilige) communie is in de Rooms Katholieke Kerk de feestelijke gelegenheid dat iemand voor het eerst nadert tot de eucharistie. Of simpel gezegd, voor het eerst een hostie (stukje ouwel) mag eten en een slokje wijn mag drinken (of de hostie in de wijn mag dopen). Volgens de RK opvatting is het breken (delen, en eten) van de hostie en het delen (en drinken) van de wijn een symbolische herhaling van het Laatste Avondmaal. De hostie staat symbool voor het lichaam van Christus en de wijn als zijn bloed.

In de leeftijd van 6 tot 7 jaar worden kinderen voorbereid om deel te nemen aan deze “heilige maaltijd”, de “communie”. In de weken die hieraan voorafgaan, worden ze hier naar toe begeleid. En dat deed mijn moeder dus. Eén keer in de week kwamen de kinderen bij haar en werden ze met verhalen uit de bijbel, gesprekken en oefeningen voorbereid op dit moment.

Voor de RK-gelovigen is de Eerste Heilige Communie een groot heilig sacrament dat God aan ons heeft gegeven. Door de Kerk wordt het vaak de “bron en hoogtepunt van het christelijke leven” genoemd. Maar uiteraard gaat ieder hier op zijn eigen manier mee om.

Mag iedereen zijn Eerste Heilige Communie doen?

Om je Eerste Heilige Communie te kunnen doen, is het noodzakelijk dat je gedoopt bent, anders is het niet mogelijk. In sommige parochies is het ook noodzakelijk om catecheselessen (godsdienstonderwijs) te volgen, ter voorbereiding op dit moment.

Het is gebruikelijk om je Eerste Communie rond de leeftijd van 6, 7 of 8 jaar te doen. Het is echter ook mogelijk om het op latere leeftijd te doen. Bijvoorbeeld nadat je als volwassene bent gedoopt. Je kun eventueel de sacramenten (doop, communie en vormsel) in één mis samenvoegen.

Feest en cadeautjes

De Heilige Communie is een feestelijke happening. Na afloop van de kerkdienst is er vaak een feest bij de communicanten thuis. Bij een feest horen natuurlijk ook cadeautjes. Veelal worden er door de ouders en peter/meter voor toepasselijke cadeautjes gekozen. Denk bijvoorbeeld aan een ketting met een kruisje, een kinderbijbel of een rozenkrans. Sta je er wat verder vanaf, dan zijn gewone cadeautjes natuurlijk ook prima.

Kleding voor de Eerste Heilige Communie

De communie is een feestelijk gebeuren, dus daar hoort feestelijke kleding bij. Het is immers een speciale gelegenheid en dat is altijd een moment om extra uit te dossen. Er bestaat zelfs heuse “communiekleding”. Prachtige – veelal witte – jurken, die verdacht veel lijken op miniatuur bruidsjurken. Maar er is ook genoeg moois te koop wat minder aan een bruidje doet denken maar toch heel feestelijk is. Vaak gaan de jongens gekleed in een pak, of overhemd met mooie pantalon.

Natuurlijk bepaal je zelf wat je zoon of dochter tijdens de Eerste Heilige Communie draagt, maar het is misschien niet zo leuk als hij of zij helemaal afwijkt van de standaard. Veelal wordt tijdens het communiefeest toch wel mooie, elegante kleding gedragen. En als je twijfelt over je keuze, bespreek het dan eens met de ouders van de andere kinderen. Waar kiezen zij voor.

Communie sieraden

Om de looks volledig af te maken, zijn er ook allerlei feestelijke accessoires te koop. Denk aan mooie kettingen, haarspelden, een haarband, tasjes, handschoenen, armbandjes er zijn zelfs echte communie sieraden te koop. Je kunt het dus zo gek of duur maken, als je beurs het toelaat.

Peuterbijbel

Als je je kinderen met het geloof wil op laten groeien, is het handig om daar al op jonge leeftijd mee te beginnen. Bijvoorbeeld door het voorlezen uit een (peuter) bijbel. In deze Peuterbijbel van Nederlandse bodem vind je veertig bijbelverhalen voor je peuter. Verwonder je samen met Adam en Eva over de prachtige tuin. Ga met het volk van God op reis. En ontdek wie het Kind in de stal is. Voorlezen is belangrijk voor peuters. Deze Peuterbijbel maakt het voorlezen tot een feest! Na elk verhaal is er een opdracht op peuterniveau: schommelen in een boot, regengeluiden nadoen of muziek maken voor God. De sfeervolle illustraties van Marieke ten Berge nodigen je peuter uit om te kijken, alles aan te wijzen en te benoemen.

Geschikt voor kinderen vanaf 2 jaar.
Peuterbijbel | Willemijn de Weerd | Uitgeverij Ark Media | 9789033835773

Meer informatie

7x Originele cadeautips voor de feestdagen

Bronvermelding

Tekst: Marion Middendorp
Stockfoto: 123rf.com