Asfyxie. Wat is het en hoeveel kwaad kan het?

Bij Asfyxie is er sprake van zuurstofgebrek bij de baby, tijdens en/of direct na de geboorte. Daar kunnen verschillende oorzaken voor zijn, maar in de meeste gevallen is de oorzaak te vinden in een verstoorde zuurstofaanvoer vanuit de placenta. In principe kan op elke leeftijd asfyxie plaatsvinden. De term gebruikt men alleen voor zuurstoftekort wat tijdens de zwangerschap en/of geboorte is opgelopen.

Zuurstoftekort

Asfyxie betekent letterlijk ‘niet ademen’. Het komt redelijk vaak voor bij pasgeboren kinderen, namelijk zo’n 10% tot 15%. Direct ingrijpen is belangrijk want alle cellen in ons lichaam hebben zuurstof nodig. De meeste kunnen wel even zonder, maar het moet zeker niet te lang gaan duren, want na een paar minuten zonder zuurstof kunnen er al cellen beschadigen. Vooral de cellen van de nier, lever en hersenen zijn nogal gevoelig voor een tekort aan zuurstof.

Oorzaken asfyxie

Veelvoorkomende oorzaken zijn loslatende placenta (moederkoek) of scheuren van de baarmoeder (uterus), navelstrengomstrengeling en infecties. Vroeger werd de apgarscore gebruikt om asfyxie te definiëren. Tegenwoordig worden navelstreng-bloedgaswaarden als een bewijs van asfyxie beschouwd.

Het kan ook ontstaan als de foetus abnormaal in de baarmoeder ligt, of als er ontlasting (meconium) in het vruchtwater zit en hij deze heeft geïnhaleerd. Meconium is erg taai en teerachtig waardoor de baby niet of nauwelijks meer kan ademhalen. Een arts of verloskundige moet de longen van de baby goed uitzuigen en ervoor zorgen dat de ademhaling zo snel mogelijk weer op gang gaat komen.

Mogelijke gevolgen

Als direct gevolg van het tekort aan zuurstof loopt de energiehuishouding van organen gevaar. De hersenen, nieren en lever en darm zijn heel gevoelig voor het energietekort. Pasgeborenen met asfyxie kunnen in de eerste dagen na de geboorte epileptische aanvallen ontwikkelen. Bij een aantal kinderen moet de ademhaling en hartfunctie na de geboorte met apparatuur en medicamenten ondersteund worden. Als gevolg van de asfyxie kan ernstige, blijvende schade aan de hersenen ontstaan. Dit kan leiden tot beperkingen. Perinatale asfyxie is een van de belangrijkste oorzaken van chronische invaliditeit op de kinderleeftijd.

Meer informatie

Geelzucht. Een gele pasgeboren baby. Waar komt dit door?
Wat zijn de mogelijke gevolgen van asfyxie?
APGAR score, wat betekent dit precies?
Welke reflexen heeft een pasgeboren baby?
Meconiumhoudend vruchtwater: Je baby heeft in het vruchtwater gepoept! Wat nu?

Bronvermelding

Tekst: Marion Middendorp
Stockfoto: 123rf.com