Zwangerschapsvergiftiging of Pre-eclampsie, welke risico’s zijn hieraan verbonden?

Zwangerschapsvergiftiging of Pre-eclampsie, wat is het? Welke risico's zijn hieraan verbonden?

Zwangerschapsvergiftiging of Pre-eclampsie, wat is het? Welke risico’s zijn hieraan verbonden?

De zwangerschap is al over de helft!

Je bent ruim over de helft van je zwangerschap. Alles is helemaal goed gegaan. Je geniet volop van dat kleine mensje in jouw buik dat zich steeds vaker goed laat voelen. Terwijl je naar de verloskundige toe rijdt voor een standaardcontrole, zit je te fantaseren over hoe je de laatste puntjes op de I gaat zetten in kamertje van de baby. Want nu kan je vast niets meer gebeuren, je bent al zo’n eind… De “kritieke weken” liggen alweer een tijdje achter je en de babykamer is al bijna aan kant.

Dat fantaseren is in één klap voorbij als de verloskundige je verwijst naar de gynaecoloog, omdat je bloeddruk te hoog is. Een te hoge bloeddruk… kan dat kwaad?

Wat is zwangerschapsvergiftiging

Zwangerschapsvergiftiging, in medische termen pre-eclampsie, is een situatie waarbij een zwangere vrouw een te hoge bloeddruk krijgt. Door die te hoge bloeddruk komt er te veel druk op de bloedvaten te staan waardoor deze poreus kunnen worden. Ook organen, in eerste instantie de nieren, komen onder druk te staan. Als dit gebeurt lekken er eiwitten uit de nieren. Daarom wordt er ook altijd een urinetest gedaan om te kijken of daar eiwitten inzitten, zodra er een te hoge bloeddruk wordt gemeten bij een zwangere vrouw. Uit de bloedvaten kan vocht gaan lekken. Wanneer een vrouw zwangerschapsvergiftiging heeft, krijg ze doorgaans ook erg dikke voeten, benen, handen omdat dit vocht zich ophoopt in de extremiteiten. Zwangerschapsvergiftiging kan ernstige gevolgen hebben voor zowel de moeder als haar ongeboren kind.

Stadia/variaties van zwangerschapsvergiftiging

Zwangerschapshypertensie is wanneer een zwangere vrouw wel al een te hoge bloeddruk heeft, maar er verder (nog) geen symptomen zijn.
Pre-eclampsie is wanneer de zwangere vrouw zowel een hoge bloeddruk heeft als eiwitten in de urine.
Eclampsie is wanneer een vrouw stuipen/insulten/toevallen heeft als complicatie bij de pre eclampsie.
HELLP syndroom is wanneer ook andere organen, zoals de lever, een verminderde functie vertonen. Dit kan een verergering van pre-eclampsie zijn, maar het kan ook spontaan optreden zonder dat er eerder pre-eclampsie is vastgesteld.
lijn groen oudersenzo
Zwangerschapsvergiftiging of Pre-eclampsie, wat is het? Welke risico's zijn hieraan verbonden?
Zwangerschapsvergiftiging of Pre-eclampsie, wat is het? Welke risico's zijn hieraan verbonden?

Symptomen van zwangerschapsvergiftiging

Er zijn verschillende symptomen die kunnen duiden op zwangerschapsvergiftiging. Geen van deze symptomen geeft zekerheid over het ontstaan de ziekte, maar wanneer je veel last hebt van één van de symptomen, of meerdere symptomen tegelijk ervaart, is het altijd verstandig contact op te nemen met de verloskundige of arts die de zwangerschap begeleidt.

Symptomen kunnen zijn:

1) hoofdpijn
2) tintelende vingers
3) gespannen gevoel in de buik, meestal bovenin, halverwege navel en borsten
4) opgezwollen handen en enkels
5) pijn rechts onderin de ribben
6) opgezwollen gezicht
7) lichtflitsen of duizeligheid

Mogelijke gevolgen zwangerschapsvergiftiging

Hierin moet onderscheid gemaakt worden tussen de gevolgen voor de moeder en het kind.

De moeder

Optreden van oedeem in handen, voeten, enkels en benen. En het slechter functioneren van de organen als de nieren en de lever. Zwangerschapsvergiftiging kan ook uitmonden in het HELLP-syndroom. Zoals in ons artikel over dit syndroom te lezen is, zijn daar nog veel ernstigere ziektebeelden en gevolgen aan verbonden.

Het kind

Bij zwangerschapsvergiftiging wordt ook de moederkoek (placenta) aangetast. Dit betekent dat de baby minder voedingsstoffen binnenkrijgt. Baby’s die worden geboren uit een zwangerschap waarin zwangerschapsvergiftiging speelde zijn ook vaak wat lichter en kleiner dan kinderen waarbij dit niet het geval is. Vaak moeten deze kinderen een dag/of enkele dagen in de couveuse verblijven. Zeker wanneer de bevalling vroegtijdig is opgewekt wegens de ernst de zwangerschapsvergiftiging.

Behandeling van zwangerschapsvergiftiging

Bij pre-eclampsie is er geen sprake van een behandeling van het ziektebeeld in z’n totaal. Dit is ook niet mogelijk omdat er nog altijd geen duidelijkheid is over de vraag hoe de ziekte ontstaat. Dus kunnen slechts de symptomen worden behandeld. Doorgaans gebeurt dit middels bloeddrukverlagende medicijnen. Veel vrouwen met zwangerschapsvergiftiging worden ter observatie in het ziekenhuis opgenomen. Vooral om in de gaten te houden of de aanstaande moeder niet het HELLP-syndroom ontwikkelt.

Risicofactoren

Hoewel er nog geen absolute duidelijkheid is over de redenen waarom zwangerschapsvergiftiging zich ontwikkelt, is wel duidelijk dat er bepaalde risicofactoren zijn die ertoe kunnen bijdragen. Dit neemt echter niet weg dat er ook vrouwen zijn die de ziekte wel krijgen, terwijl ze aan geen van de risicofactoren voldoen.

1) leeftijd van de zwangere (hoe ouder de moeder, hoe groter de kans op zwangerschapsvergiftiging)
2) meerlingzwangerschap
3) hoge bloeddruk voor het ontstaan van de zwangerschap
4) chronische nierinsufficientie
5) suikerziekte
6) genetische afwijkingen bij het kind (bv triploïdie)
7) slaapapneu verhoogt de kans op pre-eclampsie.

Eva is zo vriendelijk geweest haar ervaringen met zwangerschapsvergiftiging met ons te delen. Zij is drie maal zwanger geweest en bij twee van haar zwangerschappen ontwikkelde ze zwangerschapsvergiftiging. Eva overigens voldeed aan geen van de risicofactoren…

Eva: ‘Ik was een tikkende tijdbom, maar zo voelde ik dat niet…’

6 juni

Eva was zwanger van haar eerste kindje. Ze voelde zich prima. Tenminste, zo prima als je mag verwachten als je hoogzwanger bent. ’s Ochtends had ze zich, bij het ontwaken, nog bedacht dat ze eindelijk de magische grens van 37 weken had bereikt. Nu mocht de baby thuis geboren worden en dat was precies wat Eva wilde. Diezelfde dag had ze een afspraak bij de verloskundige. Daar was alles prima in orde. Goed gesprek, hartje van de baby klonk prima, nog even de bloeddruk meten en dan konden alle verdere plannen voor die dag ten uitvoer worden gebracht. Maar dat liep toch net even anders. Een stagiaire controleerde Eva’s bloeddruk, dat moest de verloskundige zelf maar even doen, want hij was nogal hoog, vast een foutje. Maar helaas, van een foutje was geen sprake. Ook de verloskundige kwam tot de conclusie dat de bloeddruk te hoog was.

Controle urine

Terwijl Eva de opdracht kreeg op een staafje te plassen om de hoeveelheid eiwitten in haar urine te controleren, nam de verloskundige alvast contact op met het ziekenhuis. Terwijl de uitslag van de eiwittest duidelijk werd, de hoeveelheid eiwitten was ook te hoog, werd besloten dat Eva naar het ziekenhuis moest in verband met verdenking op pre-eclampsie.

In het ziekenhuis moesten Eva en haar man lang wachten. Ondertussen namen de zenuwen hand over hand toe, hoewel Eva zelf eigenlijk niet het idee had dat er iets heel ergs speelde. Ze voelde zich tenslotte best goed. Het enige wat ze echt wilde, was naar huis. De artsen besloten anders, ze zou worden opgenomen. Toen Eva vroeg om uitleg over wat er precies aan de hand was, bleek dat toch best lastig. Een co-assistent vertelde haar over het feit dat haar bloeddruk te hoog was, dat daardoor haar vaten en organen het lastig hadden, wat er mede in resulteerde dat er eiwitten lekten uit haar nieren. Dat bij elkaar betekende pre-eclampsie, ook wel zwangerschapsvergiftiging. Eva legde nog uit dat ze dat wel al begrepen had, dat nu slechts de symptomen beschreven werden, maar dat ze graag wilde weten waar het vandaan kwam, wat er mis was gegaan. Daar is echter nooit een duidelijk antwoord op gekomen.

Opname

Er volgde dus een opname. Eva heeft nog geprobeerd of ze niet toch naar huis kon als ze dagelijks haar huisarts zou bezoeken om haar bloeddruk te laten meten, maar dat was de bedoeling niet. Ze werd opgenomen zodat de artsen haar in de gaten konden houden en om een 24-uurs onderzoek te doen naar haar urine. Dit geeft namelijk een duidelijker beeld over de hoeveelheid eiwitten die uit de nieren lekken. Ook werd er regelmatig bloed geprikt en werd de bloeddruk vaak gemeten en er werd een CTG (onderzoek om de hartslag van de baby te controleren) gemaakt.

Verdrietig

’s Avonds op de afdeling werd het Eva allemaal even teveel. Ze voelde zich ellendig. De dag was zo goed begonnen met het besef dat ze nu thuis mocht bevallen en nu lag ze hier in het ziekenhuis. Ze voelde zich verdrietig en paniekerig. Dit leek helemaal niet goed te gaan en dit had ze niet voor ogen gehad. Verpleegkundigen boden enige troost door aan te geven dat de kans best aanwezig was dat haar beeld zou verbeteren en dat ze dan alsnog terug naar huis zou mogen. Dat bleek echter nooit aan de orde te zijn geweest. Eva had geen kans om nog voor de bevalling naar huis te mogen. Achteraf had ze liever direct de waarheid gehoord, in plaats van valse hoop te krijgen.

Bloedprikken

Uit alle onderzoeken van herhaald bloedprikken, tot de 24-uurs urine, bleek dat het zeker niet beter ging met Eva, sterker nog, ze leek juist achteruit te gaan. Inmiddels was ook duidelijk geworden dat haar leverenzymen niet goed waren, waardoor het risico op het HELLP syndroom erg toenam. Eva werd dus nog beter in de gaten gehouden, kreeg nog vaker allerhande onderzoeken en er werd op regelmatige basis gevraagd of ze geen last had van hoofdpijn, het gevoel van een band om haar buik, of duizeligheid. Artsen waren namelijk erg bang dat ze vanuit de pre-eclampsie het HELLP-syndroom zou ontwikkelen. Eva ondertussen, voelde zich nog altijd best goed, had zelfs het gevoel dat ze een ziekenhuisbed in beslag nam waar er niets aan de hand was, maar artsen spraken steeds over het feit dat ze een tikkende tijdbom was. Zo voelde zij zich echter niet.

Inleiden

Na vier dagen werd besloten dat Eva moest worden ingeleid. De bloedwaarden werden steeds slechter, de angst voor de ontwikkeling van het HELLP-syndroom nam toe. Helaas boden verschillende pogingen om de bevalling op gang te brengen, geen uitweg. Terwijl Eva de ene na de andere vrouw die dezelfde procedure volgde als zij, naar de verloskamer zag vertrekken. Nogmaals drie dagen later werd besloten dat een keizersnede de enige logische oplossing was. Artsen wilden die keizersnede graag die dag nog uitvoeren. Eva’s man verzocht dit een dag uit te stellen, zodat ze beiden een beetje bij konden komen en konden wennen aan het idee. Het was namelijk best even slikken. Van de hoop op een thuisbevalling, naar een opname van nu al een week en een keizersnede. Eva is daar, tot op de dag vandaag, dankbaar voor.

Geboorte van Bram

Op 14 juni werd zoon Bram geboren. Gelukkig een heel gezond mannetje, dat het direct al heel goed deed. Wel heeft hij een nachtje in de couveuse door moeten brengen omdat hij wat vruchtwater binnen had gekregen. Dit had echter niets met de pre-eclampsie te maken. Eva knapte na de bevalling ook direct heel erg snel op. Al werden de onderzoeken voor de zekerheid nog wel enkele keren herhaald. Zelfs tot drie weken na de geboorte nog. Tijdens die bezoeken aan het ziekenhuis wordt Eva wel gerustgesteld. Nu ze eenmaal een keer pre-eclampsie heeft gehad, is de kans dat zich dit herhaalt, uiterst klein.

Twee jaar later

Twee jaar later raakt Eva weer in verwachting. Ook deze zwangerschap verloopt goed en met in haar achterhoofd de geruststelling dat dit zich niet zal herhalen, geniet Eva van haar zwangerschap. Weer voelt ze zich tegen het eind van de zwangerschap niet geweldig, maar ook nu wijt ze dit aan het feit dat ze hoogzwanger is. Ze begint wel een hekel te krijgen aan alle zwangerschapsblaadjes waarin steeds melding wordt gemaakt van vrolijke, blije, energieke zwangeren die tot op het eind van de zwangerschap alles kunnen en zich beter voelen dat ooit tevoren. Want haar ervaring is toch anders.

Weer mis…

Ook de grens van 37 weken gaat voorbij. Bij Bram ging het toen mis, dus deze extra geruststelling is welkom. Als Eva bijna 38 weken zwanger is, gaat het toch nog mis. ’s Nachts hoopt Eva dat het begin van de bevalling zich aankondigt omdat ze misselijk is en zich beroerd voelt. Later krijgt ze een beetje hoofdpijn, wat last van sterretjes zien en ze voelt toch wel een beetje een band om haar zwangere buik. Dan gaan de alarmbellen af, want hier werd bij de vorige zwangerschap steeds naar gevraagd, omdat dit op het HELLP-syndroom kon duiden. Ze neemt zelf contact op met ziekenhuis en daar krijgt ze het advies direct te komen. Zeker omdat ze al een geschiedenis met pre-eclampsie heeft, achten de artsen de kans nu groter dat ze het nog eens krijgt. Eva voelt zich verraden, door de artsen, want eerder heeft ze juist het tegengestelde gehoord.

Herhaling

In het ziekenhuis herhaalt hetzelfde ritueel zich weer, met dezelfde onderzoeken. Weer blijkt Eva vrij snel achteruit te gaan en weer wordt besloten dat de baby beter kan komen. Omdat er nu al sprake is van een eerdere keizersnede, wordt inleiden niet eens meer overwogen en besluiten de artsen dat een keizersnede op z’n plaats is. Eva vindt dit jammer, maar de gezondheid van haar kindje gaat voor alles. Zo wordt drie dagen na de opname zoontje Gijs geboren.

Eva is dolblij met de geboorte van dit tweede zoontje, maar ze is teleurgesteld in haar lichaam. “Twee keer, is dat nou niet een beetje overdreven?”

Stralende periode

Weer een paar jaar later raakt Eva weer in verwachting van hekkensluiter Roos. Deze zwangerschap blijkt heel anders dan de twee voorgaande. Nu begrijpt Eva wat er in die blaadjes wordt bedoeld met ‘stralende, genietende zwangeren’ want nu ervaart ze het zelf ook zo. Dochter Roos wordt dan ook geboren zonder dat er ooit enige sprake is van pre-eclampsie. Wel weer middels een keizersnede, tot Eva’s grote spijt. Ze voelt zich bijna een valsspeler omdat ze nooit weeën of ontsluiting heeft mogen ervaren. Maar ze is bovenal heel blij met haar drie prachtige kinderen!

Liefs Marjolein

Meer informatie

Opnieuw zwanger na pre-eclampsie of HELLP: hier let je op!
Hoe herken je de eerste symptomen van zwangerschapsvergiftiging?
Zwangerschapsvergiftiging, wat betekent dit voor jou en je baby?
HELLP-syndroom. Wat is het en hoeveel kwaad kan het?
Zwangerschapsvergiftiging: HELPP! Hoe gevaarlijk is het?
Gezond eten tijdens de zwangerschap
Zwangerschapshypertensie, verhoogde bloeddruk tijdens de zwangerschap

Bronvermelding

Tekst: Marjolein van Driel
Stockfoto: 123rf.com

BabyBaby

Geef een reactie

Het e-mailadres wordt niet gepubliceerd. Vereiste velden zijn gemarkeerd met *