Als jouw kind die foute vriend is
Als ouder ken je allemaal wel zo’n kind dat het prototype van de “foute vriend” is. Het kind is brutaal tegen zijn of haar ouders, gaat met andere foute gasten om, rookt of steelt. Andere kinderen die in de macht van zo’n foute vriend komen, lopen het gevaar hetzelfde gedrag te gaan vertonen. Waar je mee omgaat, wordt je mee besmet, luidt het spreekwoord immers. Maar wat als jouw kind die foute vriend is? Die vriend waar andere ouders hun kind voor waarschuwen? Hoe ga je daar als ouder mee om? We spraken een moeder die ervaring op dit gebied heeft.
De leerkracht zei dat het aan onze opvoeding lag
Cindy (46) vertelt: “Mensen hebben een bepaald beeld bij de foute vriend dat niet klopt. Zo denken ze vaak dat een foute vriend uit een asociaal gezin komt, of slecht is opgevoed. Dat is onzin, want het is niet altijd waar. Mijn man en ik zijn beiden hoogopgeleid en hebben een goede baan. Al vanaf onze vijftienjarige zoon David geboren is bieden we structuur, rust en regelmaat. Hij was een lief kind dat goed luisterde. Vaak komt het ook als verrassing dat jouw kind die foute vriend is. Je weet het niet, tot je steeds meer teruggekoppeld krijgt van andere ouders en leerkrachten.”
“Toen David 9 was, werd hij samen met een vriendje van school thuisgebracht door de politie. Ze waren betrapt op roken in een steegje in het centrum. De politieagenten vonden de situatie zorgwekkend, zeker omdat de kinderen nog zo jong waren. David vertelde ons dat het andere jongetje hem had overgehaald en dat dit de eerste keer was dat hij het geprobeerd had. Hij zou het nooit meer doen. Ik geloofde hem, want wij kennen David niet als probleemkind. We verboden David nog met dat jongetje te spelen. Daarmee was de kous af voor ons.”
“Tot we steeds vaker een boze leerkracht aan de telefoon hadden toen David in groep 8 zat. David pestte andere kinderen, had gymspullen van een klasgenootje in de prullenbak gegooid en verstoorde de les. Ook kwam hij vaak te laat op school, terwijl hij hier wel op tijd wegfietste. Mijn man en ik moesten steeds vaker komen opdraven op school. Keer op keer legden we uit dat we thuis niets aan David merkten. Toen de leerkracht zei dat het aan onze opvoeding lag en dat we hulp moesten zoeken voor David, was voor ons de maat vol.”
Wat heb je toen gedaan?
“Ik ben eerst het gesprek aangegaan met David, uiteraard. Hij ontkende alles. Foute vriendjes zijn meesters in het manipuleren van anderen. Niet alleen andere kinderen, maar ook ouders en andere familieleden. De schuld lag nooit bij hemzelf, maar altijd bij anderen. Tot hij er niet meer onderuit kwam. De bewijzen stapelden zich op, ik had steeds vaker ouders aan de lijn van door David gepeste kinderen. Uiteindelijk gaf hij het schoorvoetend toe. Dan ben je er nog niet, hoor. Dan moet je nog uit zien te vinden waarom je kind zulk gedrag vertoont.”
“We hebben hulp gezocht bij bureau Jeugdzorg. Of dat geholpen heeft? Niet echt. De eerste keer dat die vrouw bij ons thuiskwam had ze haar oordeel al klaar: het zou allemaal wel meevallen. David was gewoon in de puberteit, want het was duidelijk dat we een mooi huis hadden en alle stabiliteit konden bieden die David nodig had. Ik vond dat zo’n onzin: alsof foute vrienden echt alleen uit gezinnen in de lagere sociale klasse komen. Na een paar gesprekjes met ons en David verdween bureau Jeugdzorg weer uit het zicht. Zonder resultaat. David ging gewoon door.”
Hoe ben je daarmee omgegaan?
“Blijven praten. Uiteindelijk hebben we zelf een kinderpsycholoog gezocht voor David. Hij ging daar twee jaar geleden voor het eerst heen. Wij wilden namelijk weten waarom David dit deed. Een kind is nooit zomaar een foute vriend. Er zit altijd wat achter. Het kan zijn dat het kind het slechte voorbeeld thuis krijgt, maar vaak is er iets anders aan de hand. In Davids geval bleek dat het voortkomt uit onzekerheid. Hij vindt zichzelf lelijk naast andere jongens. Daarnaast heeft hij het gevoel dat wij teveel druk op hem hebben gelegd met leren voor school. Wangedrag zag hij als een uitlaatklep.”
Wat adviseer je andere ouders?
“Steek je kop niet in het zand. De meeste ouders willen niet zien dat hun kind de foute vriend nog weleens zou kunnen zijn. De schuld ligt altijd bij dat andere vriendje of vriendinnetje. Realiseer je dat je kind er niet voor kiest om de foute vriend te zijn, en dat het gedrag ergens vandaan komt. Ga met je kind in gesprek en blijf dat ook doen. Sta er niet te beschuldigend en verwijtend in, maar blijf begripvol. Luister echt naar wat je kind te zeggen heeft en probeer er samen iets aan te doen. Werkt dit niet? Schroom je dan niet om hulp te zoeken. Dit is best pittige problematiek: wij konden het bijvoorbeeld niet alleen. We hebben veel baat gehad van hulp van de kinderpsycholoog.”
“Daarnaast zul je inderdaad te maken krijgen met vooroordelen van andere ouders. Sommige ouders zullen hun kinderen verbieden met het jouwe om te gaan. Ze zullen je met de nek aankijken en er zal worden geroddeld. Wij vonden dat erg zwaar, zeker omdat we in een klein dorp wonen. Je kunt ervoor kiezen om in gesprek te gaan met deze ouders, en uit te leggen hoe de vork in de steel zit. Daarmee kun je best wat begrip oogsten.”
Hoe gaat het nu met David?
“Stukken beter. Hij heeft een assertiviteitstraining gehad. Dat klinkt gek voor een jongen als hij, maar daar heeft hij juist geleerd zijn ongenoegen op normale, andere manieren te uiten. Hij heeft een jaar gesprekken gevoerd met een kinderpsycholoog. Daarna ging het beter. Ik raad dan ook elke ouder aan dat te doen. Zeker als praten niet helpt. Bureau Jeugdzorg raad ik niet aan, maar dat het voor ons niet heeft gewerkt zegt niets over andere ervaringen. Je hebt tegenwoordig ook het Centrum voor Jeugd en Gezin waar je heen kunt.”
“Met ons is het goed gekomen. Hou vooral hoop, andere ouders van foute vrienden die dit lezen. Blijf in gesprek. Maak geen verwijten, en bovenal: zoek hulp wanneer je er zelf geen gat meer in ziet.”
Meer informatie
Mijn puber heeft verkeerde vrienden! Wat nu?
Opstandige puber perikelen. Hoe vervelend kan het zijn?
Pesten: Ineens was de maat vol! Moeder neemt het heft in handen
Wordt je kind gepest op school? Gebruik deze tips!
11 Aanwijzingen dat je een puber in huis hebt
Mishandeling: Angst van veel ouders
Heeft jouw puber een grote mond?
Eerste hulp bij lastige pubers
Pubers en slecht slapen
Het eetgedrag van pubers is soms frustrerend. Hoe ga je hier wijs mee om?
Hoe communiceer je met een puber?
Piekerende puber. Wat doe je als ouder?
Last van pestgedrag? Zo reageer je op de juiste manier
Bronvermelding
Tekst: Amber Fernandes
Stockfoto: 123rf.com
